Yer Tutucu Tedavisi

Yer Tutucu Tedavisi

Yer tutucu tedavisi süt dişlerden sonra çıkacak olan kalıcı dişler için yer tutan aparatlarla yapılan işlemdir. Bu nedenle o tedavi yöntemi çocuklarda uygulanmaktadır. Süt dişleri yerine çıkacak olan kalıcı dişlerin çok daha düzgün bir biçimde çıkması için tercih edilmektedir. Özellikle erken düşen süt dişleri sonrasında oluşan boşluklara yer tutucular yerleştirilerek sürecin tamamlanması beklenir.
Süt dişleri 7 yaşından sonra düşerek daimi dişler yerini almaktadır. Ancak daimi dişlerden önce herhangi bir kaza ve benzeri bir nedenden dolayı süt dişinin erken düşmesi diş dizilimi arasında bir boşluğa neden olmaktadır. Diğer dişlerin de baskısıyla boşluk olan bölgeye doğru her iki taraftaki dişin de eğilmesi söz konusudur. Bu durum çapraşıklık, diş devrilmesi, diş diziliminde yer darlığı, konuşma bozukluğu, daimi dişlerin tam çıkamaması veya gömülü kalması, ortodontik problemler gibi birçok farklı soruna yol açmaktadır. Problemlerin oluşmadan engellenmesi için kompleks tedavi ihtiyaçlarını en aza indiren yer tutucu tedavisi tercih edilmektedir.

Yer Tutucu Çeşitleri Ve Yapılışı

Yer tutucu tedavisi için kullanılan aparatlar da amaç boşluk kenarındaki dişleri boşluğa doğru kaymasını engellemek diş yapısını korumak ve yeni çıkacak olan dişi engelleyecek problemleri ortadan kaldırmaktır. Bu maksat için üretilmiş hareketli ve sabit olmak üzere iki farklı yer tutucu model bulunmaktadır. Dişin yapısına ve muayene sonucunda çıkan duruma göre hareketli veya sabit yer tutucu kullanımı söz konusudur. Yer tutucular özel laboratuvarlarda yapılmaktadır. Yapım aşaması öncesinde dişlerin net ölçüsü alınmakta ve bu ölçüye göre özel üretim gerçekleştirilmektedir. Yer tutucu imal edildikten sonra diş hekimi tarafından takılmaktadır.

• Hareketli yer tutucular: hareketli yer tutucular kolaylıkla çıkartılıp geri takılabilen apareylerdir. Takmak veya çıkarmak için bilinçli olunması gerekmektedir. Bu nedenle hareketli yer tutucular genellikle büyük çocuklar için tercih edilmektedir. Aynı zamanda genellikle 1 dişten fazla diş boşluğunun olması veya çenenin her iki tarafında da eksik diş olması gibi durumlarda tercih edilmektedir. Gün boyu problem yaşanmadan kullanılabilmektedir. Ancak bireyin tercihine bağlı olarak yemek esnasında çıkartılabilmektedir.
• Sabit yer tutucular: sabit tutulan özel ölçüler alındıktan sonra kişiye özel olarak üretilmekte ve boşluğu kenarındaki dişe yapıştırılmaktadır. Sabitlemesi yapıldığı için ancak diş hekimi tarafından söküm işlemi gerçekleştirilebilir. Diş kökünü tamamlamamış tüm eksik dişlerde uygulanabilmektedir. Genellikle tek taraflı diş eksikliğinde veya küçük yaştaki çocuklar için daha çok tercih edilmektedir. Daimi diş sürmeye başladığında dökülmektedir.

Diş kazaları sonucunda yaşanan tramva ile birlikte çoklu diş kaybı yaşanması durumunda özellikle işlev kaybı yaşanıyorsa yer tutucu yerine protez kullanılması gerekmektedir. Geçici protezler diş çürümeye başladığında çıkartılabilir.

Yer Tutucu Tedavisi Ne Zaman Yapılır?

Yer tutucu tedavisi genellikle çocuklarda tercih edilen bir uygulamadır. Zira süt dişlerinin herhangi bir sebepten dolayı düşmesi sonrasında daimi dişin çıkacağı bilinmektedir. Ancak daimi dişin düşmesi sonrasında tekrar düşen dişin yerine diş çıkmamaktadır. Bu nedenle yetişkinlerde protez ve benzeri tedavi yöntemleri tercih edilirken süt dişi düşmüş olan bireylerde daimi diş oluşumunun henüz başlamamış olması durumunda birçok farklı ortodontik problemi engellemek için yer tutucu tedavi yöntemleri tercih edilmektedir. Yer tutucu yapılması konusunda gerekliliği diş hekimi belirlemektedir. Yapılan muayene sonrasında daimi dişin güncel durumu, kök oluşum durumu, sürme yolundaki patoloji durumu, daimi dişin kemik kalınlığı, süt dişinin düştüğü yaş, yer darlığı problemi gibi birçok durum yer tutucu tedavisi için karar verilmesini gerektiren unsurlardır.

Yer Tutucu Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Yer tutucu apeyler kullanıldığı durumda ağız ve diş temizliği aksatılmadan gerçekleştirilmelidir. Aksatılması halinde apeler etrafında yemek artıgı birikmesine bağlı olarak bakteri üremesi sonucu çürük başlangıcı oluşmaktadır.
• Kullanıma başlamakla birlikte ağız içerisinde yaralanmalar ağrılar şişmeler ve benzeri problemler yaşandığında diş hekimine derhal başvurulması gerekmektedir.
• Özellikle hareketli yer tutucuların uzun süre kullanım dışı bırakılmaması gerekmektedir. Uzun süre takılmaması dişlerin boşluğa doğru kaymasına ve ölçünün değişmesine neden olmaktadır.
• Hareketli yer tutucuların çıkarıldığında temizlenmesi ve sonrasında ılık suya koyulması gerekmektedir.
• Belli aralıklarla diş hekimi ziyaret edilerek hem yer tutucu tedavisi konusunda hem de daimi dişler konusunda kontrollerin yapılması gerekmektedir.